Minisitiri w’Intebe wa Mali, Choguel Kokalla Maïga, wari umaze imyaka itatu kuri uwo mwanya, yirukanwe ku mugoroba wo ku wa Gatatu, tariki ya 20 Ugushyingo 2024. Iri yirukanwa ryatangajwe mu iteka ryasomwe kuri Televiziyo y’Igihugu na Alfousseyni Diawara, Umunyamabanga mukuru wa Perezidansi ya Mali, rimenyesha ko inshingano za Maïga hamwe n’iz’abandi bagize Guverinoma ye zirangiye.
Imvano y’ibibazo n’urujijo rwakurikiye iki cyemezo
Kwirukanwa kwa Choguel Kokalla Maïga byatunguye benshi, by’umwihariko kubera ko muri Guverinoma yari ayoboye harimo abayobozi b’ingenzi b’igisirikare nka Jenerali Sadio Camara (Minisitiri w’Umutekano) na Jenerali Ismaël Wagué (Minisitiri w’Ubwiyunge). Ibi byateye urujijo, cyane ko ubutegetsi bw’inzibacyuho buyoboye Mali muri iki gihe bushingiye ku gisirikare.
Ikinyamakuru TV5Monde cyatangaje ko ubwumvikane buke bwari bumaze igihe hagati ya Maïga na bamwe mu basirikare bakuru b’inzego z’ubuyobozi ari bwo ntandaro y’uku kwirukanwa. By’umwihariko, mu minsi micye ishize, Maïga yari yagaragaje ku mugaragaro ko ababazwa n’uko atitabwaho mu byemezo bikomeye bifatwa, avuga ko ashyirwa ku ruhande n’abajenerali bamwima ijambo. Yagize ati: “Numva ndi mu gihirahiro cyane muri iki gihe cy’inzibacyuho.”
Choguel Kokalla Maïga mu butegetsi bw’inzibacyuho
Maïga, w’imyaka 66, yari umwe mu bayobozi b’abasivili bakomeye muri Guverinoma y’inzibacyuho ya gisirikare yafashe ubutegetsi muri Coup d’État yo mu 2020. Nyuma y’iyeguzwa rya Perezida Ibrahim Boubacar Keïta, ubutegetsi bwa gisirikare bwahagaritse imikoranire na bimwe mu bihugu by’Uburengerazuba bw’Isi, by’umwihariko u Bufaransa, kubera ubufatanye bwabuvuyemo mu by’umutekano.
Aho guhura n’icyo cyuho, Mali yahisemo gukorana n’u Burusiya, by’umwihariko n’umutwe wa Wagner, mu rwego rwo guhangana n’ibibazo bikomeye by’umutekano biterwa n’imitwe y’iterabwoba iri mu gace ka Sahel.
Ingaruka n’icyerekezo cya politiki ya Mali
Kwirukanwa kwa Maïga kugaragaza imiterere y’ubwumvikane bucye bwugarije ubutegetsi bwa Mali muri iki gihe cy’inzibacyuho. Birashoboka ko iki cyemezo kizagira ingaruka ku mitegurire ya Guverinoma nshya no ku ishusho y’ubutegetsi muri Mali, by’umwihariko igihe igihugu gikomeje guhangana n’umutekano muke no gushaka icyerekezo mu mubano mpuzamahanga.
Kugeza ubu, Perezida w’inzibacyuho Assimi Goïta ntabwo aratangaza abagize Guverinoma nshya, bikaba bitegerejwe niba bazaba bafite ubushobozi bwo gukemura ibibazo by’umutekano n’urusobe rwa politiki bikomeje kuganza iki gihugu cya Sahel.