• AHABANZA
  • UBWANDITSI
  • KWAMAMAZA
  • AMATEGEKO
Monday, December 1, 2025
Impinga Media
  • AHABANZA
  • Imyidagaduro
    • Imikino
    • Sinema
    • Ibirori & Muzika
  • Ikoranabuhanga
  • Ubuzima
  • Ubukungu
  • IBINDI
    • Biravugwa
    • Inkuru z’amashusho
    • Inkuru Ndende
    • Impinga Quiz & Survey
    • Utuntu n’utundi
  • AHABANZA
  • Imyidagaduro
    • Imikino
    • Sinema
    • Ibirori & Muzika
  • Ikoranabuhanga
  • Ubuzima
  • Ubukungu
  • IBINDI
    • Biravugwa
    • Inkuru z’amashusho
    • Inkuru Ndende
    • Impinga Quiz & Survey
    • Utuntu n’utundi
No Result
View All Result
Impinga Media
  • Inkuru Nyamukuru
  • Imyidagaduro
  • Ikoranabuhanga
  • Ibirori
Home Uncategorized

Ese inyamaswa zo mu ishyamba ziracyafite umutekano? – Uruhare rwacu mu kuzirengera

Alex RUKUNDO by Alex RUKUNDO
June 20, 2025
Reading Time: 1 min read
A A
Share on FacebookShare on XShare on WhatsApp

Nk’umunyarwanda ukunda ibidukikije, rimwe na rimwe nibaza nti: Ese koko inyamaswa zo mu ishyamba ziracyafite amahoro ni umutekano? Ziracyabona ubuzima nk’ubwo zagize mbere y’uko isi yuzura abantu n’iterambere? None se, nawe nk’umuturage ujya wibaza icyo wakora ngo izo nyamaswa zizabashe kubaho no kuzigaragariza abazadukomokaho?

Ibyo bibazo byombi bidusaba kwisuzuma, tukamenya ko inyamaswa zo mu ishyamba atari ibiremwa byo kureba gusa mu mapariki cyangwa ku mashusho, ahubwo ko ari ibinyabuzima bifite uruhare mu gusigasira ubusugire bw’imiterere y’isi dutuye.

Kubungabunga inyamaswa bisaba ingamba zihamye kandi zifatika aharimo kurinda amashyamba y’ubusitani (natural forests) agihishemo izo nyamaswa; aho gucana ibiti uko twishakiye, tugomba kubisimbuza imishinga irambye.

Gushyiraho ibigo birengera inyamaswa harimo n’inyamaswa ziri mu kaga, hifashishijwe ubuvuzi n’ubumenyi bwa siyansi. Kurwanya uburobyi n’ubuhigi butemewe (poaching), binyuze mu mategeko no guhana ababikora.

Guhungura abaturage bakamenya akamaro k’inyamaswa zo mu ishyamba no kubatoza kuzibungabunga mu mikorere yabo ya buri munsi.

Kubungabunga izo nyamaswa ni ugusigasira urusobe rw’ibinyabuzima bigira isi nziza n’ibidukikije birambye.

Umuturage afite inshingano zo: Kwirinda kwangiza amashyamba no kuyabyaza umusaruro mu buryo butarengera izo nyamaswa.

Gutanga amakuru ku bikorwa by’ubuhigi butemewe cyangwa ubucuruzi bwa nyamanswa. Gutoza abana gukunda ibidukikije no kubigisha byitaho.

Leta yo igomba: Gushyiraho amategeko abatayubahirije bagafatirwa ibihano nituyakurikiza inyamaswa zizabaho mu mudendezo n’umutekano.

Gushyira imari mu bikorwa byo kubungabunga ibinyabuzima (conservation). Gukorana n’imiryango mpuzamahanga irengera ibinyabuzima nk’Urugaga rwa CITES, WWF n’abandi.

Guteza imbere ubukerarugendo bushingiye ku nyamaswa, buzanira igihugu amadovize ariko bugakorwa ku buryo butabangamira ubuzima bwazo.

Ese, niba inyamaswa zibayeho neza, ubuzima bwa muntu ntiburushaho kugenda neza? Dufite inshingano yo gusigasira uburenganzira n’ubuzima bw’izi nyamaswa, kuko natwe turi igice cy’urusobe rw’ibinyabuzima. Ntidukwiye gutegereza ko zose zibura ngo tubone kubivuga, ahubwo tugomba gufata ingamba ubu – tukarengera iziriho, tukita ku ziri mu kaga, kandi tukubaka ejo hazaza h’amahoro ku muntu n’inyamaswa.

Impinga

Umwanditsi: Alex RUKUNDO

Share2Tweet1Send
Previous Post

Kubungabunga ibishanga: Inkingi y’iterambere rirambye mu Rwanda

Next Post

Ibisasu hagati ya Israel na Iran byateje impungenge ku isoko rya peteroli

Alex RUKUNDO

Alex RUKUNDO

IZINDI NKURU WASOMA

Inzozi za Richard Nick Ngendahayo: Uko Kwifuza Kuba Umunyamakuru Byahindutse Urugendo rw’Ubutumwa mu Ndirimbo z’Iyobokamana

Inzozi za Richard Nick Ngendahayo: Uko Kwifuza Kuba Umunyamakuru Byahindutse Urugendo rw’Ubutumwa mu Ndirimbo z’Iyobokamana

by MUNYANKINDI Alphonse
7 hours ago

Richard Nick Ngendahayo ni umwe mu bahanzi b’indirimbo zo kuramya no guhimbaza Imana uzwi cyane mu Rwanda no hanze yarwo....

Chris Evans Atangaje Impamvu Yaretse Guhatanira kuba depite

Chris Evans Atangaje Impamvu Yaretse Guhatanira kuba depite

by MUNYANKINDI Alphonse
2 days ago

Umuhanzi w’icyamamare muri Uganda, Chris Evans Kaweesa, yongeye gutangaza impamvu yisubiyeho ku mugambi we wo kwinjira muri politiki no kwiyamamariza...

Bobi Wine yahamije ko we na Barbie batari inshuti ubwo bahuraga bwa mbere

Bobi Wine yahamije ko we na Barbie batari inshuti ubwo bahuraga bwa mbere

by MUNYANKINDI Alphonse
3 days ago

Umuyobozi w’ishyaka NUP, Robert Kyagulanyi uzwi nka Bobi Wine, yatangaje uburyo urukundo rwe na Barbie Itungo Kyagulanyi rwatangiye mu buryo...

Next Post
Ibisasu hagati ya Israel na Iran byateje impungenge ku isoko rya peteroli

Ibisasu hagati ya Israel na Iran byateje impungenge ku isoko rya peteroli

Lions de Fer na 1000 Hills Rugby zegukanye Irushanwa rya Rugby ryo Kwibuka

AMAFOTO: Lions de Fer na 1000 Hills Begukanye ibikombe bya Rugby GMT 2025.

Iran yashyize mu majwi Amerika mu kwihutisha intambara, ishinja Trump ubusazi bwo gukina n’amahoro y’isi

Iran yashyize mu majwi Amerika mu kwihutisha intambara, ishinja Trump ubusazi bwo gukina n’amahoro y’isi

Nyuma yo kunyurwa Richard Nick Ngendahayo yatanze itariki nshya yo kongera gutaramira abanyarwanda
Imyidagaduro

Nyuma yo kunyurwa Richard Nick Ngendahayo yatanze itariki nshya yo kongera gutaramira abanyarwanda

by MUNYANKINDI Alphonse
December 1, 2025
Inzozi za Richard Nick Ngendahayo: Uko Kwifuza Kuba Umunyamakuru Byahindutse Urugendo rw’Ubutumwa mu Ndirimbo z’Iyobokamana
Amateka

Inzozi za Richard Nick Ngendahayo: Uko Kwifuza Kuba Umunyamakuru Byahindutse Urugendo rw’Ubutumwa mu Ndirimbo z’Iyobokamana

by MUNYANKINDI Alphonse
December 1, 2025
Amateka ya Gaby Kamanzi umuhanzi udasanzwe muri Gospel Industry
Amateka

Amateka ya Gaby Kamanzi umuhanzi udasanzwe muri Gospel Industry

by MUNYANKINDI Alphonse
December 1, 2025
Jose Chameleone ategerejwe mu majyaruguru ya Uganda
Imyidagaduro

Jose Chameleone ategerejwe mu majyaruguru ya Uganda

by Alex RUKUNDO
November 30, 2025

Stay Connected

Popular Post

    YOUTUBE CHANNEL AD YOUTUBE CHANNEL AD YOUTUBE CHANNEL AD
    ADVERTISEMENT
    Impinga Media

    Copyright © 2025 Impinga Media.

    Navigate Site

    • AHABANZA
    • UBWANDITSI
    • KWAMAMAZA
    • AMATEGEKO

    Follow Us

    No Result
    View All Result
    • AHABANZA
    • Imyidagaduro
      • Imikino
      • Sinema
      • Ibirori & Muzika
    • Ikoranabuhanga
    • Ubuzima
    • Ubukungu
    • IBINDI
      • Biravugwa
      • Inkuru z’amashusho
      • Inkuru Ndende
      • Impinga Quiz & Survey
      • Utuntu n’utundi

    Copyright © 2025 Impinga Media.

    This website uses cookies. By continuing to use this website you are giving consent to cookies being used. Visit our Privacy and Cookie Policy.